Lưu Tông Chu, tự Khải Đông, phủ người Thiệu Hưng huyện Sơn Âm , lị Thủy Rừng. Thủy Rừng Lưu thị là một gia tộc lớn, vị hôn thê của Trương Đại chính là con gái trong gia tộc Lưu thị ở Thủy Rừng.
Lưu Tông Chu mồ côi từ trong bụng mẹ, lớn lên ở bên ngoài . Ngoại tổ Chương Dĩnh là danh nho Chiết Đông, chẳng những Ngũ kinh tinh thông mà làm bát cổ văn cũng vô cùng độc đáo, đệ tử môn hạ của ông có nhiều người đậu Tiến sĩ, Lưu Tông Chu được ngoại tổ phụ dạy bảo, mười tám tuổi ứng thi thử Đồng tử, được hạng hai; hai mươi tuổi thi Hương đậu cao, bốn năm sau, tức năm Vạn Lịch thứ 29, lần đầu tiên vào kinh tham gia thi Hội, đậu Tiến sĩ. Chuyện khoa cử cũng có thể coi là thuận buồm xuôi gió.
Trương Nguyên muốn xin học chỗ Lưu Tông Chu chính là chìa khóa mở cửa khoa cử này….
Về phần Lưu Tông Chu, ông là vị đại nho cuối cùng cuối đời Minh, khai sáng học phái Liễu Trấp Sơn (Lưu Tông Chu lúc này còn chưa dạy học ở núi Liễu Trấp), ngay cả Hoàng Tông Hi cũng là môn hạ của ông ấy.