Tôi đến giờ vẫn còn nhớ mùa đông ấy, tại sao phải nhớ đoạn hồi ức không vui kia, đều vì thành phố đã thật lâu chưa từng lạnh đến thế, mà mùa đông kia, lại là lạnh nhất trong ấn tượng của tôi. Lạnh đến mức nào? Ở trên đường, bất kể mặc bao nhiêu quần áo, chỉ cần gió lẫn mưa thổi qua, bạn sẽ như không mặc gì cả vậy, khí lạnh lao vào từng lớp quần áo, tiến vào lỗ chân lông, thấm vào trong mạch máu, trong xương tủy bạn, toàn thân như bị kim đâm vậy, nếu bạn há miệng lớn một chút, miệng sẽ đầy bọt băng, môi đều nứt nẻ chảy máu. Ở nhà ư, đứng liền muốn ngồi, ngồi liền muốn đứng, chưa đến một hồi, hai chân bạn chắc chắn cảm thấy tê dại, nặng muốn chết, giống như lòng bàn chân dính khối sắt phiền phức, loại tình huống này, bạn ngoại trừ chửi rủa thời tiết quái quỷ thì không còn cách gì nữa, nước sôi nóng hổi đổ ra chưa đến mấy phút đã lạnh như băng, mùa đông ở phương nam không khoa trương dưới âm mười mấy thậm chí hơn mấy chục độ như vậy, nhưng lại lộ ra một sự âm u lạnh lẽo, như dao cùn cắt thịt.
Năm ấy đang học lớp mười hai, nghỉ đông còn phải học thêm, thậm chí buổi tối cũng phải mở bếp lò nhỏ, không còn cách nào, tôi cực ghét học thêm, vấn đề là người ta đều học thêm bạn không học thêm, đương nhiên phải rớt, đến lúc đó thư thông báo đại học sẽ không phân biệt bạn học thêm hay không học thêm đâu.
Trường phổ thông của tôi là một ngôi trường cũ có gần trăm tuổi, chẳng qua trường học vắng vẻ, ngay cả xe hơi qua lại cũng rất ít, hơn nữa tiền thân ngôi trường là một khu nhà thờ cũ, toàn bộ kết cấu bằng gỗ -- Mỗi khi tôi đạp lên luôn cảm thấy vững vàng, tiếng kẽo kẹt kẽo kẹt giống như một cụ già cao tuổi đang ho khan, giống như bất cứ khi nào đều sẽ sập xuống.
Ngày cuối cùng nghỉ đông học bổ túc, nhà trường quyết định tổ chức một kỳ thi thử với tất cả các lớp 12 sẽ tốt nghiệp đầu tháng ba, để thăm dò trình độ học tập của mỗi người, làm kế hoạch chuẩn bị dạy học cho học kỳ sau.
Mà phòng tổ chức thi, chính là trong phòng cũ của trường, hơn nữa còn là lầu ba. Khi giáo viên tuyên bố mọi người bắt đầu thốt lên kinh ngạc.
Nói là lầu ba, kỳ thực chính là phần gác lửng của nhà thờ, chỉ là một căn phòng rất hẹp, trước kia được dùng như phòng thí nghiệm sinh hóa, nhưng không biết vì sao, vẫn luôn bị khóa, nghe đâu xảy ra vài chuyện, tin đồn rất nhiều, chúng tôi ngày thường đều làm thí nghiệm trong tòa nhà dạy học mới. Thế nhưng tất cả phòng học đều đang sửa chữa, vả lại những phòng học khác các lớp khác đã chiếm rồi, không còn cách nào, ai bảo lớp chúng tôi nhân số ít, không phải lớp trọng điểm chứ, thầy cũng rất bất đắc dĩ, chỉ nói là phòng học nhỏ, mọi người ở bên trong cũng ấm áp hơn. Chẳng qua bên trong khá bẩn, bàn ghế cũng hỗn độn cực kỳ, còn có mấy cái cụt tay gãy chân, vì vậy thầy bảo mấy bạn ở gần trường ở lại giúp dọn dẹp, những bạn học khác thì tan học sớm trở về, đương nhiên, tôi chính là một trong bốn người ở lại quét dọn phòng học.
Tuy chỉ mới bốn giờ rưỡi, nhưng sắc trời bên ngoài đã mờ tối, hơn nữa phòng học khuất sáng, chúng tôi đành phải mở đèn quét dọn, khắp nơi đều là bụi, lại không dám dùng sức, đành phải dùng giẻ lau trước, tay lạnh muốn chết, làm xong lập tức chà xát tay hà hơi, đến năm giờ, hai người trong đó về trước, phòng học chỉ còn lại tôi và Điền Gia Tuệ ngồi cùng bàn.