Trên thực tế, chẩn bệnh học là một ngành học đặc biệt, tầm quan trọng của nó còn cao hơn cả trị liệu. Là người học y, Hứa Tri Mẫn hiểu rất rõ đạo lý này, thế nên cô sẵn sàng chờ đợi để được một bác sĩ giỏi khám cho mình. Nhưng thiếu phụ ngồi cạnh cô thì lại tỏ thái độ bất mãn thấy rõ, chị ta ẵm đứa trẻ một tuổi rưỡi, số lấy được cho đứa trẻ là số ba. Nhìn phòng bệnh khác bệnh nhân ra vào nườm nượp, trong khi cửa phòng Tiêu Kỳ vắng vẻ đìu hiu, chị ta bắt đầu bực tức: “Có giáo sư trong đó thật không đấy? Khám bệnh kiểu gì mà chậm rì thế.”
Hứa Tri Mẫn ngẫm nghĩ, không biết mình có nên lắm miệng góp lời hay không.
Thiếu phụ ôm con nói: “Tôi thấy cái danh giáo sư này tám phần là giả, bởi vậy mới toàn đăng ký số thường, đâu có giống như chuyên gia người ta.” Nói xong quầy quả đi đến bàn tư vấn đòi đổi số bác sĩ khác, chẳng những đổi không được mà còn phải quay về ngồi chỗ cũ, chị ta càng bực dọc hơn nữa.
Xuất phát từ ý tốt, Hứa Tri Mẫn thử bắt chuyện với thiếu phụ: “Bé bị sao vậy chị?” Cô nghiêng đầu nhìn đứa trẻ nằm ngủ trên vai mẹ, bỗng cảm thấy thương xót.
“Chúng tôi lặn lội xa xôi tới đây, bệnh viện chỗ chúng tôi nói con bé bị bệnh tim bẩm sinh, bác sĩ kêu phải mổ, mổ thì phải tìm bệnh viện tốt chứ, ba con bé làm công chỗ này, chúng tôi đi thăm người thân, sẵn khám bệnh luôn.”
Hứa Tri Mẫn nghe ra giọng nói của chị ta đặc sệt chất quê, nhưng không thể xác định được chị ta đến từ vùng nào.
“Cô thì sao? Còn trẻ mà đã bị bệnh tim rồi sao?” Thiếu phụ hỏi cô.
Hứa Tri Mẫn che miệng ho khan: “Tôi bị cảm mạo.”
“Tới khoa tim mạch khám bệnh cảm á?”
Hứa Tri Mẫn ho sặc sụa, thở hổn hển không thể trả lời. Đúng vào lúc này, cửa phòng khám đóng chặt từ nãy đến giờ mở ra, một bệnh nhân cầm toa thuốc đi ra ngoài, chị y tá bước đến gọi số kế tiếp: “Lưu Khánh Hoan.”
“Là con tôi.” Người thiếu phụ vội vàng đứng lên.
“Chị đợi một chút.” Phát hiện thấy Hứa Tri Mẫn thở gấp, người đổ mồ hôi, sắc mặt tái xanh, chị y tá nói với thiếu phụ rồi vội chạy trở vào phòng khám gọi Tiêu Kỳ: “Bác sĩ Tiêu, bệnh nhân đăng ký số thêm phát bệnh rồi.” Tiêu Kỳ đứng ngay dậy đi ra ngoài, thấy tình trạng Hứa Tri Mẫn, anh ta nói: “Đỡ cô ấy vào khám trước.”
Thiếu phụ không chịu, lớn tiếng hỏi: “Vậy là sao? Theo thứ tự đăng ký phải đến lượt con tôi mới đúng chứ!”
“Cô ấy bệnh nặng chị à.” Chị y tá giải thích.
“Bệnh nặng thì đi cấp cứu, tôi đợi lâu quá trời rồi, con tôi cũng khổ sở vậy.”
“Chị ơi, thông cảm chút được không, tình trạng của cô ấy có vẻ nghiêm trọng lắm.”
“Bệnh của cô ta nghiêm trọng? Cô ta bị cảm chứ có gì đâu, con tôi bệnh tim đây này! Ai nghiêm trọng hơn?”
“Bác sĩ Tiêu?” Chị y tá nhìn Tiêu Kỳ cầu cứu.
Tiêu Kỳ kiểm tra mạch đập và móng tay móng chân của đứa trẻ, sau đó lại nhìn đôi môi tím tái của Hứa Tri Mẫn, nói với chị y tá: “Cô ấy cần được khám gấp, chị đỡ cô ấy vào trong đi.”
Người thiếu phụ nổi giận, mắt đỏ hoe nói: “Ngày nào chúng tôi cũng đến đây xếp hàng, khó khăn lắm mới lấy được số, tôi người lớn chẳng hề hấn gì, nhưng con tôi làm sao đây!”
Hứa Tri Mẫn nghe vậy bèn nhẹ nhàng gỡ tay chị y tá ra, thở dốc nói với Tiêu Kỳ: “Giáo sư Tiêu, em chờ được, thầy khám cho bé này trước đi ạ.”
“Em có chắc là chờ được không?” Tiêu Kỳ trầm giọng hỏi.
“Được ạ.” Hứa Tri Mẫn thu hết sức lực trả lời.
Tiêu Kỳ thở nhẹ một hơi: “Thôi được rồi. Hai người vào cả đi.”
Chị y tá dìu Hứa Tri Mẫn vào trong phòng khám, đỡ cô ngồi xuống chiếc kế kê bên cạnh giường khám bệnh rồi đưa cô viên thuốc nhỏ theo lời dặn của bác sĩ Tiêu Kỳ: “Ngậm ở đầu lưỡi.” Hứa Tri Mẫn rùng mình, đây rõ ràng là thuốc nitroglycerin*.
(*) Thuốc chống cơn đau thắt ngực.
Thấy Hứa Tri Mẫn bỏ thuốc vào miệng rồi, chị mới yên tâm nói: “Đừng lo, bác sĩ Tiêu và chị đều ở đây, cậu ấy khám cho đứa bé kia xong sẽ khám cho em ngay. Có gì không thoải mái em cứ gọi nhỏ một tiếng là được.” Nói xong, chị vén mành đi ra ngoài.
Nhìn bóng lưng Tiêu Kỳ thấp thoáng sau tấm mành, bỗng dưng đôi mắt Hứa Tri Mẫn nhòe đi – cô nhớ Mặc Thâm. Lần tay chạm vào điện thoại trong giỏ xách, điện thoại lại hết pin. Cô ngả đầu xuống chiếc giường trải drap trắng toát, ép mình nhắm mắt nghỉ ngơi.
Không biết qua bao lâu, lúc chị y tá kéo mành ra thì Hứa Tri Mẫn cũng tỉnh lại. Người thiếu phụ vẫn đang hỏi Tiêu Kỳ: “Bác sĩ bệnh viện chỗ chúng tôi nói phải mổ.”
“Con chị bị khiếm khuyết vách ngăn tâm thất, theo kết quả siêu âm nhịp tim này thì lỗ hổng rất nhỏ. Tuy nhịp tim nghe rất vang, chạm vào thấy như tim đập mạnh, nhưng không cần thiết phải giải phẫu. Nếu chị không tin tưởng kết quả kiểm tra của bệnh viện chỗ chị thì có thể kiểm tra lại ở bệnh viện chúng tôi. Nhưng tôi nghĩ không cần. Bởi vì bệnh con chị không có triệu chứng cần phải giải phẫu rõ rệt, đợi đến khi cháu hai tuổi đến bệnh viện kiểm tra lần nữa, đến lúc đó nhiều khả năng lỗ hổng cũng khép kín lại rồi.”
“Có cần uống thuốc bổ gì cho cái lỗ đó khép lại mau mau không bác sĩ?”
“Không cần.” Tiêu Kỳ nói chắc như đinh đóng cột.
“Nhưng dù sao cũng đến đây khám rồi, bác sĩ nói không cần mổ, giờ lại không cho thuốc đem về…”
Bàn tay cầm bút ghi trên giấy của Tiêu Kỳ chợt ngừng lại, anh ta nói: “Tôi chỉ kê toa theo tình trạng của bệnh nhân. Nếu cần kê toa, thuốc đắt cách mấy tôi cũng kê; nếu không cần, chị nói gì đi nữa tôi cũng sẽ không cho chị toa thuốc. Về chuyện không giải phẫu, trước hết đó là quyết định của bác sĩ tôi đây, hoàn toàn không liên quan đến cách nghĩ của người khác khi khám bệnh cho con chị.”
Người thiếu phụ rầu rĩ đáp: “Cám ơn bác sĩ.”, rồi bồng con đi ra ngoài.
Hứa Tri Mẫn nghe những lời Tiêu Kỳ nói, cảm thấy quan điểm của anh ta rất giống Mặc Thâm. Mặc Thâm chủ trương có bệnh phải trị, bất kể khoảng cách giàu nghèo, địa vị cao thấp ra sao, bởi vậy nên trong lòng anh luôn bất mãn chuyện năm xưa cô sinh non không được ba mẹ chăm sóc chu đáo.
Hễ nhớ đến anh là ngực cô lại đâu.
Chị y tá đóng cửa lại, Tiêu Kỳ bảo cô: “Em cởi áo ra.”
Hứa Tri Mẫn co ro cởi cúc áo, cô biết đây là vọng chẩn và thính chẩn*.
(*) Vọng – nhìn; thính – nghe; chẩn – khám bệnh.
Tiêu Kỳ hỏi: “Hứa Tri Mẫn?”
“Dạ phải.”
“Nhân viên y tế?”
“Trước đây là y tá.”
“Khoa nào?”
Hứa Tri Mẫn không hiểu tại sao anh ta lại hỏi kỹ như vậy, nhỏ giọng đáp: “Tim huyết quản.”
Tiêu Kỳ liếc qua xấp giấy xét nghiệm của bệnh viện công mà cô mang đến rồi nói: “Bạch huyết cầu và tiểu cầu của em rất thấp, em làm việc ở phòng can thiệp bao lâu?”
“Khoảng chừng một năm ạ.” Hứa Tri Mẫn nhận thấy con mắt và lối tư duy của anh ta rất sắc sảo.
“Em có triệu chứng như vậy lâu chưa?”
“Trên dưới hai tháng.”
“Sau khi cảm mạo?”
“Vâng.”
“Trước kia có triệu chứng giống vậy không?”
“Lúc học đại học em đã bệnh một lần, phải vào cấp cứu.”
“Em bỏ tay xuống đi, trong phòng có máy sưởi, y tá cũng ở đây.”
Hứa Tri Mẫn mím môi dưới, buông hai tay xuống cạnh đầu gối. Cặp mắt màu xám nhạt lãnh đạm của Tiêu Kỳ dừng lại trên khuôn ngực phập phồng của cô, anh ta nói: “Được rồi, xoay người lại.”
Hứa Tri Mẫn quay lưng lại, thoáng chốc làn da đã tiếp xúc với ống nghe lạnh lẽo. Cô nhắm chặt mắt, cảm giác sợ hãi bao trùm tâm trí. Khi ống nghe chạm đến ngực, cả người cô gần như run lên bần bật.
Tiêu Kỳ nhận ra cô không thoải mái, lập tức thu lại ống nghe: “Mặc áo vào đi.” Hứa Tri Mẫn cuống quít mặc áo vào lại chỉnh tề.
“Chị đưa cô ấy đến khoa phóng xạ, bảo họ là cần kết quả gấp.” Tiêu Kỳ viết xong tờ đơn xin kiểm tra phóng xạ rồi giao cho y tá: “Tôi ở đây đợi hai người về.”
Hứa Tri Mẫn muốn hỏi nhưng Tiêu Kỳ đã cúi xuống giở xem hồ sơ khám bệnh ở bệnh viện công của cô.
Hứa Tri Mẫn đi chụp phim phổi trong nỗi lo lắng ngập tràn. Sau đó, chị y tá cầm phim chụp đưa cho Tiêu Kỳ. Tiêu Kỳ khoanh tay tập trung suy nghĩ xem tấm phim X – quang phổi treo trên hộp đèn, hỏi Hứa Tri Mẫn: “Lúc mang thai cô mẹ cô có bị bệnh gì không?”
Hứa Tri Mẫn lắc đầu: “Em không biết, chắc là không có đâu.”
Tiêu Kỳ gõ nhẹ ngón tay lên trán: “Vậy… em có sinh thiếu tháng không?”
Vài giây đồng hồ trôi qua trong im lặng.
Tiêu Kỳ rũ mắt xuống, nói: “Sinh thiếu tháng thật rồi!”
Từ trước đến nay Hứa Tri Mẫn không hề có khái niệm gì với chuyện mình là đứa trẻ sinh thiếu tháng, nhưng lúc này đây cô bỗng dưng hoảng loạn khi đối diện với câu hỏi thình lình của Tiêu Kỳ: “Em đúng là sinh thiếu tháng, nhưng đó giờ sức khỏe em tốt lắm.”
Đáp lại lời giải thích của cô, Tiêu Kỳ chỉ nói một câu: “Nhập viện.”
“Dạ?” Hứa Tri Mẫn trừng mắt kinh ngạc, “Em đã khám ở bệnh viện công và khoa Đông y của bệnh viện này…”
“Chẳng phải em không tin vào chẩn đoán của họ nên mới đến chỗ tôi khám hay sao?” Tiêu Kỳ lạnh nhạt ngắt lời cô.
Hứa Tri Mẫn nhìn thẳng vào đôi mắt lạnh lùng và kiên quyết của anh ta. Cô biết anh ta không phải một bác sĩ bình thường, không chỉ bởi anh ta là bác sĩ do Vương Hiểu Tịnh giới thiệu, bởi danh tiếng giáo sư của anh ta, mà trên hết là bởi cách khám bệnh vọng, văn, vấn, thiết đầy bén nhạy và quyết đoán.
“Kết quả chẩn đoán thế nào ạ?” Bàn tay Hứa Tri Mẫn vịn mép bàn như thể rã rời.
“Tôi không thể chẩn bệnh cho em ngay lúc này, em phải nhập viện làm kiểm tra toàn diện, bệnh của em đặc biệt, nếu khu bệnh không đủ giường, chúng tôi sẽ thêm giường cho cô.”
“Để em suy nghĩ vài hôm đã.” Đầu óc Hứa Tri Mẫn rối như mớ bòng bong.
“Tình trạng em đang thế này tôi không thể để em đi đâu được hết, tối nay em phải ở lại bệnh viện thôi.”
Hứa Tri Mẫn nói: “Không, em không nhập viện đâu.” Vừa nói xong, cả người cô ngã quỵ vì không còn sức chống chọi với sự mệt mỏi và căng thẳng cả ngày hôm nay. Bên tai cô vọng đến tiếng y tá gọi người đến giúp, ngay sau đó một bàn tay mạnh mẽ vững vàng đỡ lấy cô. Ngửi thấy mùi thuốc sát trùng trên quần áo đối phương, cô bất giác thì thào: “Mặc Thâm, Mặc Thâm.”
“Mặc Thâm?” Tiêu Kỳ cau mày, chợt nhớ tới một cậu sinh viên anh ta từng rất tâm đắc trong thời gian ở bệnh viện Phụ Ngoại, “Là Mặc trong mực đỏ và đen, Thâm trong sâu cạn?”
Hứa Tri Mẫn không trả lời anh ta. Tiêu Kỳ phát hiện mạch đập của cô đột ngột suy yếu, bèn nhanh chóng bế cô lên nằm trên giường bệnh.
¤¤¤
Thành phố R.
Mặc Thâm vừa cùng nhóm Dương Sâm bước ra từ tòa nhà khu nằm viện, trong lòng đột ngột ập đến cảm giác bất an. Dương Sâm ngoảnh lại thấy anh đứng sững tại chỗ: “Mặc Thâm?”
Mặc Thâm sốt ruột bấm điện thoại, rồi kề điện thoại đến sát bên tai nhưng trả lời anh chỉ là câu: “Số máy quý khách vừa gọi tạm thời không liên lạc được…”
“Gọi ai đấy? Hứa Tri Mẫn à?”
“Cô ấy tắt máy rồi.” Mặc Thâm tiếp tục bấm số, “Cũng có thể di động hết pin.”
Quách Diệp Nam đi tới giữ tay anh lại nói: “Cậu đừng nóng vội, tìm số ký túc xá của cô ấy xem sao.”
“Cô ấy thuê phòng trọ, tiết kiệm tiền nên không lắp điện thoại.”
“Haiz!” Dương Sâm thở dài, “Tiết kiệm tiền tới mức ấy!”
Quách Diệp Nam trấn an Mặc Thâm: “Chắc di động hết pin thôi mà, cậu chờ đến tối hãy gọi lại.”
Mặc Thâm không thể làm gì khác, đành cầm chặt di động hỏi: “Hội nghị tim huyết quản thường niên ở Bắc Kinh, chủ nhiệm sắp xếp cho cậu đi hay Viên Hòa Đông đi?”
“Hôm nay mới có quyết định, A Viên đi, ngày mốt lên đường, cậu ấy đang ở văn phòng chủ nhiệm nói chuyện với giáo sư Vương đấy.”
“Tớ phải gặp cậu ấy đã, hỏi cậu ấy xem lần này đi Bắc Kinh có thể đến thăm cô ấy một chuyến không.”
Quách Diệp Nam và Dương Sâm nghi hoặc hỏi: “Mặc Thâm này, cậu có lo lắng thái quá không?”
“Cô ấy bị cảm nên hai tháng nay không dám gọi điện cho chúng ta. Tin này do Mặc Hàm hỏi thăm được từ bạn của mẹ tớ ở Bắc Kinh.”
“Cảm vặt thôi ấy mà.” Dương Sâm nhỏ giọng lầu bầu.
Mặc Thâm gọi lần thứ mười, nghe câu ‘Số máy quý khách vừa gọi tạm thời không liên lạc được.’ lặp đi lặp lại, anh kích động tới mức muốn ném quách điện thoại di động đi cho xong.
Viên Hòa Đông vừa ra đến cổng thì gặp Mặc Thâm: “Hay quá, tôi đang muốn tìm cậu đây. Số Hứa Tri Mẫn không gọi được, cậu biết địa chỉ cụ thể của cô ấy ở Bắc Kinh không?”
“Cậu định khi nào đi gặp cô ấy?”
“Tôi sẽ đến Bắc Kinh trước một ngày để ghé thăm cô ấy.”
Quách Diệp Nam và Dương Sâm nhìn hai người khẩn trương bàn chuyện Hứa Tri Mẫn, cảm thấy kinh ngạc nhiều hơn là nhẹ nhõm. Quách Diệp Nam đẩy đẩy gọng kính, sâu trong lòng thầm cảm thán, đến giờ phút này không thể không thừa nhận mình đã luôn hiểu sai về Hứa Tri Mẫn.
Hứa Tri Mẫn không biết Viên Hòa Đông sắp đến thăm mình. Lúc này, cô đang nằm trên giường bệnh của bệnh viện Hiệp Hòa, họ cho cô thở dưỡng khí, vừa thở dưỡng khí vừa uống đúng thuốc do Tiêu Kỳ kê toa, sức lực của cô dần dần hồi phục. Cô mở mắt ra, mơ hồ nhìn thấy Tiêu Kỳ ngồi bên giường, một tay đặt lên mạch của cô, tay kia cầm tấm hình, lông mi chớp khe khẽ tựa như đang nín thở suy tư.
Trong lòng Hứa Tri Mẫn dâng lên nỗi xúc động, cô bỗng phân vân, có nên nói cho anh ta biết tên cô giáo mình không? Cô gọi: “Bác sĩ Tiêu…”
Tiêu Kỳ cất tấm hình vào lại túi áo bên người, quay sang nói: “Di động của em hết pin, hơn nữa lại là đời cũ, không tìm được đồ cắm điện và pin tương thích. Chúng ta phải báo cho người nhà hoặc bạn bè cô hay tin.”
Hứa Tri Mẫn không trả lời.
Tiêu Kỳ trầm giọng nói: “Tôi cho em một ít thời gian suy nghĩ. Nếu em vẫn nhất quyết giữ thái độ này, tôi sẽ dùng cách khác thông báo cho người thân và bạn bè em.”
Hứa Tri Mẫn mở miệng: “Em muốn xuất viện.”
“Không được.”
“Em thấy khỏe hơn nhiều rồi.”
“Em chỉ thuyên giảm tạm thời thôi.”
Tiêu Kỳ hơi ngừng lại rồi đáp: “Tôi nói rồi, chưa làm xong kiểm tra thì tôi chưa thể đưa ra chẩn đoán chính xác. Em làm trong ngành y, chẳng lẽ ngay cả nguyên tắc căn bản này em cũng không hiểu sao? Đó là vì…” Đang nói giữa chừng, Tiêu Kỳ đột ngột ngừng bặt với thái độ cảnh giác. Cô gái này thông minh thật, suýt chút anh ta đã mắc bẫy.
“Là gì ạ?”
“Tối nay em cứ nghỉ ngơi đi, nhớ không được xuống giường đấy. Đợi mai làm kiểm tra xong tôi sẽ nói cho em biết. Bây giờ nếu tôi nói những chẩn đoán này kia với em thì cũng chỉ mang tính chất ‘khả năng’, cái gì không chắc chắn tôi sẽ không nói.” Tiêu Kỳ kiên quyết không thay đổi quyết định. Với kinh nghiệm lâm sàng dày dặn của anh ta, cô gái này là điển hình của mẫu người bệnh nhạy cảm, hơn thế còn khiến cho người cùng nghề phải đau đầu. Ngoài chữa trị ra, việc cấp bách hiện tại là phải tìm được người thân của cô.
Hứa Tri Mẫn đàm phán thất bại, đành nói: “Cám ơn bác sĩ.”, rồi ngoan ngoãn nhắm mắt.
Tiêu Kỳ đợi bệnh tình của cô ổn định trở lại rồi mới rời đi, trước đó anh ta không quên dặn đi dặn lại y tá phòng bệnh: “Để ý bệnh nhân này, tôi lo cô ấy xảy ra chuyện gì.”
Y tá gật đầu đáp ‘Dạ’. Thế nhưng đến nửa đêm, khu bệnh có bệnh nhân cần cấp cứu, qua một hồi lâu bận rộn y tá mới hoàn hồn nhớ lại lời bác sĩ Tiêu. Đến khi y tá chạy đến phòng bệnh của Hứa Tri Mẫn thì bệnh nhân đã thừa lúc họ sơ suất chuồn đi mất dạng, chỉ để lại trên bàn ít tiền và một tờ giấy với hàng chữ viết ngay ngắn đẹp đẽ: Bác sĩ Tiêu, xin cho phép em về nhà suy nghĩ kỹ hơn, em sẽ quay lại tiếp tục khám bệnh.
¤¤¤
Viên Hòa Đông đến sân bay thủ đô lúc hơn hai giờ chiều. Kể từ tối hôm qua mãi không gọi được di động của Hứa Tri Mẫn, cả anh và Mặc Thâm đều cùng chung một nỗi lo. Lúc bước vội vàng băng qua đại sảnh sân bay, trống ngực anh đột nhiên giật mạnh, đôi chân bất chợt sững lại. Anh chậm rãi quay người ra sau, hình như trong một khoảnh khắc nào đó anh đã nhìn thấy bóng hình xinh đẹp của cô giữa những hành khách đang gấp gáp lên máy bay. Nhưng nghĩ kỹ lại thấy không đúng, mái tóc cô dài và óng mượt, còn người kia thì tóc ngắn. Viên Hòa Đông lắc đầu thở dài rồi xách hành lý lên tiếp tục bước đi.
Anh không biết rằng cô gái mà anh nhìn thấy đúng là Hứa Tri Mẫn. Hứa Tri Mẫn trơ mắt nhìn Viên Hòa Đông càng đi càng xa, tiếng ‘Sư huynh’ vừa muốn thốt ra thì đã bị cơn đau thình lình xộc vào lồng ngực nhắc nhở cô hiện thực tàn khốc. Trước lúc trốn khỏi bệnh viện, cô đã đi tới trạm y tá đọc bảng danh sách bệnh nhân nằm viện treo trên tường. Thẻ giường bệnh của cô được ghim hàng trên cùng, phần chẩn đoán ghi rất rõ: Sa van hai lá* – nghi ngờ bệnh tim bẩm sinh mang tính chất phức tạp. Làm sao cô có thể quên được khúc Tiễn biệt anh đã thổi cho người em gái đáng thương qua đời vì bệnh tim bẩm sinh?
(*) Sa van hai lá xảy ra khi các van giữa buồng tim trên trái (tâm nhĩ trái) và buồng thấp bên trái (tâm thất trái) không đóng đúng cách. Đây là một trong những bệnh tim mạch khó chữa.
Cô cố gắng chôn chặt đau thương, kéo rương hành lý nhỏ bước lên chặng đường trở về quê nhà.